(sterrenkunde) de snelheid waarmee een ster of gaswolk zich verplaatst langs de gezichtslijn. De radiale snelheid wordt gemeten door gebruik te maken van het dopplereffect.
De te bereiken nauwkeurigheid is 0,2 km/s voor optische waarnemingen en enige m/s voor radiowaarnemingen. De totale snelheid van het object kan alleen bepaald worden als ook een meting of schatting van de tangentiële snelheid (de snelheid dwars op de gezichtslijn) bekend is.De gewone sterren vertonen allerlei radiale snelheden, meestal van 0–50 km/s, slechts zelden vindt men ‘snellopers’. Men vindt dat gemiddeld de sterren aan één kant van de hemelbol de aarde naderen, terwijl die aan de tegenovergestelde kant zich verwijderen. Dit betekent dat de zon (met het planetenstelsel) een zekere snelheid heeft ten opzichte van het geheel van de sterren (apex). Soms wordt de radiale snelheid van een ster periodiek groter en kleiner. Dit is het geval wanneer de ster wentelt om een begeleider, terwijl de dubbelster als geheel tot de aarde nadert (of zich ervan verwijdert). Veranderingen van de radiale snelheid komen ook voor bij pulserende sterren, of bij de uitbarsting van novae (nova).
De radiale snelheden van gaswolken in het Melkwegstelsel zijn met radiotelescopen waarneembaar. Dit maakt het waarnemen en vastleggen van de spiraalstructuur mogelijk. Explosies in de Melkweg en invallend materiaal uit het heelal veroorzaken gaswolken met snelheden van honderden km/s. Vergelijkbare fenomenen zijn waarneembaar in nabij gelegen extragalactische stelsels. Het blijkt dat de radiale snelheid van extragalactische stelsels samenhangt met hun afstand; hierbij komen snelheden voor die de lichtsnelheid benaderen, m.n. bij quasars (kosmologie).
