Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

psalmodie

betekenis & definitie

v. (-ën), het psalmzingen zoals dit vanouds in de christelijke eredienst een ruime plaats innam, met als voornaamste kenmerk: het reciteren op één toon. Er zijn in de psalmodie zekere elementen aan te wijzen van synagogale herkomst.

In het gregoriaans zijn uiteindelijk 8 psalmtonen vastgelegd volgens de kerktoonsoorten.Daarbij heeft elke toon een initium (beginformule), een tenor (reciteertoon), een mediatio (binnencadens) en een terminatio (eindcadens). De psalmodie komt voor in een eenvoudige, schematische structuur. Er zijn drie manieren van psalmodie mogelijk: de cantus in directum, waarbij de psalm zonder refrein wordt gezongen, de responsoriaalzang (responsorium) tussen een solist en een koorrefrein en de antifonaalzang (antifoon), waarbij twee koorhelften om beurten het refrein zingen en de solist de psalmverzen. Calvijn wees de psalmodie af, omdat deze vorm de psalmen buiten het bereik van de gemeente had gebracht, kerklied, kerkmuziek.

LITT. J.Gélineau, Chant et musique dans le culte chrétien (1962).

< >