Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

précieuse

betekenis & definitie

[Fr.], v. (-s), lid van een damesgezelschap in Parijs in de 17e eeuw dat de smaak en de taal wilde verfijnen.

De précieuses cultiveerden de préciosité, d.w.z. een pogen om enerzijds de gewone en alledaagse dingen op te heffen en te vergeestelijken, anderzijds zelf op te vallen. De préciositeit vertoonde zich als culturele stroming specifiek in de 17e eeuw en was een zoeken om zichzelf door spitse en vaak gekunstelde geestelijke beschaving te onderscheiden; zij ontplooide zich in het mondaine leven, in gevoelens (vooral in de liefde), spreektaal en litteratuur, door verfijning en sierlijkheid in manieren, kleding en gedrag. Daar de précieuses de toon aan het hof onkies vonden, kwamen zij tot vorming van salons. Molière oefende scherpe kritiek hierop uit in zijn stukken: Les précieuses ridicules en Les femmes savantes. De préciositeit is als houding tegenover het leven een verschijnsel van alle tijden. LITT. R.Bray, La préciosité et les précieuses (1948); Y.Fukui, Raffinement pré;cieux dans la poésie française du 17me siècle (1964); L.Rosmarin, The précieux and epicureans as honnêtes gens (1967).

< >