paus (1458—64), Enea Silvio Piccolomini, *18.10.1405 Corsignano (naar hem Pienza genoemd), †15.8.1464 Ancona. Pius ontving een humanistische opleiding, verdedigde op het Concilie van Bazel (Bazel, Concilie van) het conciliarisme en koos partij tegen Eugenius IV.
Hij schreef in 1444 de liefdesroman De duobus amantibus Eurialo et Lucretia. In 1445 werd hij priester, in 1447 bisschop van Triëst, in 1449 van Siena en in 1456 kardinaal. Als paus verloochende hij zijn humanistisch verleden en veroordeelde hij het conciliarisme. Hij beschouwde de kruistocht tegen de Turken, die in 1453 Konstantinopel veroverd hadden, als zijn hoofdopdracht, nam zelf de leiding van een kruisvaartleger, maar overleed tijdens de voorbereiding. Hij bracht veel handschriften van de klassieken en de kerkvaders in de Vaticaanse bibliotheek.Uitgave: Epistolae, door R.Wolkan (4 dln. 1909-18).
LITT. B.Widmer, E.Piccolomini in der sittlichen und politischen Entscheidung (1963); G.Kisch, E. S.Piccolomini und die Jurisprudenz (1967); C.Ugurgieri, Pio II Piccolomini (1973).
