Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

pinchontlading

betekenis & definitie

[Eng. to pinch, samenknijpen], v. (—en), een samengeknepen ontlading, veroorzaakt door een lorentzkracht.

In het thermonucleaire onderzoek tracht men met behulp van een pinchontlading beheerste kernfusie te realiseren. De aanwezigheid van een stroomdichtheid J in een medium, b.v. een plasma of een gasontlading, veroorzaakt een magnetisch veld met inductie B. De interactie tussen de stroomdichtheid en het magnetisch veld resulteert in een lorentzkracht. Wanneer deze kracht voldoende groot is treedt een pinch-effect op. De eenvoudigste vorm van een pinchontlading, de z-pinch, is geschetst in de afbeelding De stroomdichtheid is gericht langs de cilinderas (z-as); het magnetisch veld is azimutaal; de lorentzkracht is naar de as gericht en knijpt het plasma samen. In de Engelse thermonucleaire machine ZETA is de cilinderas zodanig gebogen dat de cilinder in zichzelf sluit; er ontstaat dan een toroïdale pinchontlading. In de afbeelding is de lineaire-Эpinch geschetst.

Een primaire stroomdichtheid J1 in azimutale richting, b.v. door een koperen winding, geeft een axiaal magnetisch veld Bz.

Daar de primaire stroom toeneemt, en dus ook het magnetisch veld, zal er, door de transformator-werking, in het gedeeltelijk geïoniseerde medium dat zich in de cilinder bevindt een secundaire stroom J2 gaan lopen. De lorentzkracht J2 x Bz is naar de as gericht en knijpt het medium, de inductieve gasontlading, samen.

< >