een bloedarmoede ten gevolge van een tekort aan vitamine B12. De ziekte komt meer voor bij vrouwen dan bij mannen, meestal pas na het 50e levensjaar.
De patiënten zijn gelig bleek en hebben naast de algemene klachten van bloedarmoede vaak een glossitis (een pijnlijke ontsteking van de tong). Een achterstrengaandoening treedt nogal eens op, waarbij in het ruggemerg degeneratieve veranderingen optreden. Aanvankelijk uit zich dit in tintelingen in handen en voeten, later gevolgd door moeilijkheden bij het lopen. Bij pernicieuze anemie worden megaloblasten (voorlopers van rode bloedcellen, waarbij een rijpingsstoornis in de kern is opgetreden) in het beenmerg aangetroffen. De rode bloedcellen die hieruit ontstaan zijn groter dan normaal (megalocyten). Het aantal rode bloedcellen is vaak zeer klein en ook het hemoglobinegehalte is sterk gedaald.
Ook is er een stoornis in de aanmaak van de andere bloedcellen, waardoor er ook een tekort aan witte cellen en bloedplaatjes is (pancytopenie). De diagnose wordt gesteld op het klinisch beeld en het laboratoriumonderzoek van bloed en beenmerg. De behandeling bestaat uit het toedienen van vitamine B12 per injectie, tot een normale hoeveelheid in het bloed aanwezig is. De patiënten voelen zich na een dag al aanmerkelijk beter en met een onderhoudsdosis gedurende de rest van het leven kan een optimale behandeling plaatsvinden.
