v.,
1. (bodemkunde) doorlatendheid;
2. (fysiologie) doorlaatbaarheid van de plasmamembraan van de cel of de huid (huidepitheel) van een dierlijk organisme en van de wanden en het protoplasma van plantecellen voor water en de daarin opgeloste stoffen;
3. (natuurkunde) de mate waarin een stof magnetische veldlijnen doorlaat.
dierfysiologie. Fysiologisch werken celmembranen als een barrière die het inen uittreden van stoffen controleren. Zij zijn veelal selectief permeabel, d.w.z. dat door actieve filterwerking van de membraan (soms tegen het concentratieverschil in) bepaalde stoffen worden doorgelaten. De rode bloedcel neemt in water gebracht water opzwelt hierdoor totdat de spanning te groot wordt en de membraan uit elkaar springt (hemolyse). plantenfysiologie. Alle plantecellen zijn, in tegenstelling tot dierlijke cellen, omgeven door een celwand, die deze beschermt tegen te sterke opname van water. De uit cellulose bestaande wanden hebben een zeer grote permeabiliteit, verhoute wanden hebben een veel kleinere permeabiliteit, terwijl verkurkte wanden bijna geen permeabiliteit bezitten.
Het protoplasma, m.n. het ectoplasma en de tonoplast zijn in principe semipermeabel, d.w.z. permeabel voor water maar niet voor de daarin opgeloste stoffen. Het levende protoplasma is in staat nuttige stoffen selectief op te nemen en schadelijke stoffen selectief uit te scheiden. De biologische membranen zijn derhalve selectief permeabel te noemen.
natuurkunde. De permeabiliteit wordt gedefinieerd als de verhouding van de magnetische inductie in het materiaal tot de aangelegde magnetische veldsterkte. In de gangbare SI-eenheden heeft de permeabiliteit van het vacuüm de waarde van 4ir.
KD7 Henry/meter. Met permeabiliteit bedoelt men gewoonlijk de relatieve permeabiliteit ten opzichte van het vacuüm. Voor paramagnetische stoffen is deze iets groter dan 1, voor diamagnetische iets kleiner. Voor ferromagnetische materialen, b.v. ijzer, kan de permeabiliteit zeer hoge waarden aannemen (tot 20000), maar de permeabiliteit is dan ook afhankelijk van de aangelegde veldsterkte. In zeer grote velden treedt verzadiging op. susceptibiliteit.
