[Gr., vijf steden], naam van verschillende stedenbonden in de oudheid. Tot de Oostjordaanse Pentapolis behoorden: Sodom, Gomorra, Adama, Sebroim en Bela; tot de Filistijnse: Gaza, Asdod, Askelon, Gath en Ekron; tot de Libische: de Romeinse prov.
Cyrenaïca met Cyrene, Berenice, Arsinoë, Ptolemaïs en Apollonia. In de vroegste middeleeuwen vormden vijf zeesteden aan de oostkust van Italië een Pentapolis: Rimini, Pesaro, Fano, Sinigaglia en Ancona; sedert de tweede helft van de 6e eeuw was deze Pentapolis Byzantijns bezit, in 727 kwam zij in handen van de Langobarden. Door toedoen van Pippijn III kwam zij aan de Kerkelijke Staat.
