een hervormingsbeweging onder de arme volksklassen in Noord-Italië, midden 11e eeuw, geleid door een Milanese diaken Arialdus en na 1064 door diens broer Erlembald (♱ 1075). De aanhangers van de beweging, patarenen, traden gewelddadig op tegen gehuwde priesters.
De pausen Stefanus ix en Nicolaas II steunden de beweging.
Litt. H.Grundmann, Religiöse Bewegungen im Mittelalter (1961).
