oorspronkelijk de tors van een hellenistische beeldengroep, die in 1501 in Rome gevonden werd en de naam van (meester of kapper) Pasquino kreeg, die in de buurt woonde. Voor het volk verpersoonlijkte deze steentors al gauw de antieke anonieme satire en men begon er in het Latijn of Italiaans geschreven schampere verzen of briefjes op te plakken, de pasquinate (ook: pasquilli, het Ned. paskwil).
Deze oude Romeinse gewoonte herleefde in de renaissance, eerst in academische vorm, maar werd hoe langer hoe meer een politieke satire, vooral tegen de pausen. Pasquino werd zo het middelpunt van kwaadsprekerij, waarbij de satire, de epigrammen enz. niet meer in het Latijn maar in het Italiaans en vooral in het romanesco werden geschreven.
