Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

Pan, herdersgod

betekenis & definitie

in de Griekse mythologie herdersgod in bokkegestalte; tevens god van de drukkende middaghitte, het onweer en de vruchtbaarheid der kudden, Pan, die voornamelijk in Arkadië werd vereerd, gold als zoon van Hermes en Maia. Door zijn plotselinge verschijnen verwekt hij bij de mensen panische schrik.

Pan werd beschouwd als uitvinder van de herdersfluit (pansfluit), waarmee hij zich in een wedstrijd met Apolloon waagde (vergelijk de mythe van Marsyas). Naast Pan komen de panisten voor, een soort bosduivels, verwant met silenen en saters. Daar het Griekse woord pan ‘alles’ betekent, werd Pan in de latere mystiek een universele god. Hij werd door de Romeinen gelijkgesteld met Faunus.Icografie. Pan wordt meestal afgebeeld als een man met bokkepoten en horens, en heeft vaak een pansfluit (syrinx) bij zich. In Dionysische voorstelligen op Griekse vazen komt hij voor met nimfen en bacchanten, in het gevolg van Dionysos.

LITT. R.Herbig, Pan, der griech. Bocksgott (1949).

< >