de situatie dat de rechter de grenzen te buiten gaat die aan de rechtsmacht van de rechterlijke macht in het algemeen bij de wet zijn gesteld. Vroeger was dit in Nederland een afzonderlijke cassatiegrond, sinds 1963 valt het onder schending van het recht en is nog slechts een afzonderlijk genoemde grond tot cassatie van vonnissen en beschikkingen van kantonrechters in burgerlijke zaken (art. 100 RO).
In België op dezelfde wijze geregeld, machtsoverschrijding.