(ornement) [Lat. ornare versieren], o. (-en),
1. versiersel, tooi, sieraad: de ornamenten van een versierd handschrift; bibelot;
2. decoratieve versiering die door de schilder-of beeldhouwkunst wordt aangebracht op gebouwen, voorwerpen enz., gekenmerkt door stilering, symmetrie en herhaling van het motief;
3. (muziek) bijnoten ter versiering van de melodienoten, door de componist of executant erbij gevoegd. Het ornament wordt in de beeldende kunst voornamelijk in bouwkunst en kalligrafie gebruikt. Het vervult in het geheel van het ontwerp een ondersteunende rol, en is soms een godsdienstig symbool. De motieven zijn ontleend aan lijncombinaties (meanders), planten (ranken, acanthusblad), mensenof dierfiguren (slangekop) of aan de techniek (weef-en vlechtmotief).
LITT. E.Rettelbusch, Stilhandbuch Ornamentik (1965); C.Humbert, Ornamentik (1970); K. Hoffmann, Neue Ornamentik (1970).
