(Orkaden), Engelse eilandengroep ten noorden van Schotland, Schots county (90 eilanden, waarvan 28 bewoond), 961 km2, 17500 inw. De onbewoonde eilanden zijn kleine holms of skerries (scheren, kale rotsen).
De bodem bestaat uit rode devonische zandsteen op oude metamorfische rotsen en graniet (op enkele plaatsen zichtbaar). Glaciale afzettingen komen veel voor. Sommige eilanden vertonen verheffingen (Ward Hill op Hoy, 500 m). In het binnenland van de grotere eilanden bevinden zich uitgestrekte venen en moerassen. Het klimaat is zeer vochtig, maar door de Golfstroom niet koud (wintergemiddelde ca. 4 °C, zomergemiddelde 12-13 °C). De bevolking is grotendeels van Noorse afkomst.
Middelen van bestaan zijn veeteelt (schapen, rundvee, paarden), pluimveehouderij, enige landbouw (haver, aardappelen, voedergewassen) en vooral visvangst. Hoofdeiland is Mainland of Pomona (hoofdstad: Kirkwall, 4500 inw.) met de haven Stromness en de vroegere marinebasis Scapa Flow. Van de overige eilanden zijn de grootste Hoy (137 km2), South Ronaldsay (53 km2), Rosway (48 km2), Westray (63 km2), Sanday (66 km2) en North Ronaldsay. Mainland is met een dam verbonden met de eilanden Burray en South Ronaldsay. Deze dam werd in 1939 op last van W.Churchill aangelegd. Op Mainland zijn megalieten (standing stones, stenes) aanwezig.
Op sommige eilanden treft men nog Pictische ronde torens (broch) aan. In het noordwesten van Mainland is een dorp uit ca.2000 v.C. onder het zand te voorschijn gekomen met herkenbare huizen en straten.
