v./m., verplichting te verschijnen bij m.n. verkiezingen.
In Nederland was de opkomstplicht in de Kieswet opgenomen, zodat men bij verkiezingen in ieder geval moest ‘opkomen’, d.w.z. zich bij het desbetreffend stembureau melden. Men kon echter weigeren te stemmen. In zoverre was dit al een vrij grote verandering met de voor 1922 nog bij verkiezingen geldende stemplicht. Ook de opkomstplicht is sinds 1970 uit de Kieswet verdwenen. Sindsdien is het percentage deelnemers aan de verkiezingen sterk gedaald.
In België geldt de opkomstplicht nog steeds. De kiezers die niet aan de stemming hebben deelgenomen en wier verschoning niet is aangenomen worden voor de politierechter geleid die, het OM gehoord, de niet gewettigde onthouding, naar gelang de omstandigheden, straft met berisping of met geldboete van BF 1—3, zonder vervangende gevangenisstraf. Er is geen mogelijkheid van hoger beroep.
