l. bn., betreffende Oekraïne of de Oekraïeners; II. zn., o., de Oekraïense taal (e).
(e) Het Oekraïens behoort tot de Oostslavische talen en wordt gesproken in het gebied van de Oekraïense en de Moldavische SSR, waar het de officiële taal is naast het Russisch; deze gebieden omvatten het vroegere Galicië, Volhynië en Podolië, die tot 1939 behoorden bij de republiek Polen, en de vroegere autonome Karpato-Oekraïne, in 1945 opgenomen in de Oekraïense SSR. De meerderheid (40 mln.) van de Oekraïens sprekenden woont in eigenlijk Oekraïne, de rest (10 mln.) in de andere genoemde gebieden. Het meest frappante kenmerk van het Oekraïens is, dat e en o in gesloten lettergrepen worden gerekt. Deze toestand is slechts in zeer weinig dialecten zo gebleven: in andere tongvallen ziet men deze gerekte klanken veranderd in diftongen en monoftongen met oe-, uof i-timbre. In het grootste deel van het Oekraïens (ook in de schrijftaal) zijn beide klanken geworden tot i. Tot aan de tijd van Peter de Grote (17e eeuw) was het Kerkslavisch de schrijftaal, evenals bij de Grootrussen, en vertoonde dit slechts sporadisch Kleinrussische verschijnselen. Later werd het Russisch de heersende schrijftaal.
LITT. G.Y.Shevelov, Die ukrainische Schriftsprache 1798-1965 (1966).
