[Gr.], o., iets dat door het verstand of de geest alleen, buiten alle waarneming, gedacht wordt. Bij Platoon is het noumenon gelijk aan de idee: het onmiddellijke object van de nous, gezuiverd van elk zintuiglijk beeld.
In de filosofie van Kant verwijst de term naar een voorwerp dat door een zuiver verstand op niet-zintuiglijke wijze zou gedacht worden.Ook al kunnen de noumena - althans door een eindig verstand - niet gekend worden, toch moeten zij gedacht worden, m.n. om te voorkomen dat de zintuiglijke kennis aanspraak zou maken op objectieve geldigheid. Voor het menselijk verstand is het noumenon dan ook een louter negatief grensbegrip zonder enige inhoud. In een goddelijke aanschouwing daarentegen zouden de noumena ook een positieve inhoud hebben en samenvallen met de dingen zoals ze op zichzelf zijn (Ding an sich).
