zeegebied rond de noordpool, omsloten door Europa, Azië en Amerika, deel van de Atlantische Oceaan, 14,06 mln km2. Onderdelen van de Noordelijke Ijszee zijn de Lincolnzee (ten noorden van Groenland en Ellesmere Island), de Beaufortzee (tussen Alaska en de Canadese Archipel), de Chukcki Zee (ten noorden van de Beringstraat), de Siberische Zee (tussen de Vrangela Eilanden en de Nieuwsiberische Eilanden), de Laptev Zee (ten noorden van de monding van de rivier de Lena), de Kara Zee, en de Barentsz Zee.
Het eerste diepgaande onderzoek van de Noordelijke Ijszee werd verricht door de Noor F.Nansen. Latere onderzoekingen werden gedaan o.a. door R. Amundsen en H.U.Sverdrup en door de Russische ijsbreker Sedov (1937-40). Belangrijk onderzoek is ook verricht door Russische expedities op drijvende ijsschotsen o.a. door Papanin (1937-38), en later ook door de Amerikanen, die op een ijseiland een station hebben ingericht. Verder zijn vliegtuigen en atoomonderzeeërs ingeschakeld bij het onderzoek van de Noordelijke Ijszee.De Noordelijke IJszee bestaat uit twee diepe bekkens, gescheiden door de Lomonosov Rug (tussen Ellesmere Island en de Nieuwsiberische Eilanden) en de parallel hiermee lopende Alfa Rug. Het bekken aan de Atlantische kant van de Alfa Rug heeft diepten van meer dan 5400 m, aan de andere zijde van de rug zijn diepten van meer dan 4600 m gevonden.
De Lomonosov Rug schijnt een belangrijke rol te spelen in de watercirculatie van de Noordelijke Ijszee. Aan de Atlantische zijde van de Lomonosov Rug overheerst een circulatie tegen de wijzers van de klok in, aan de zijde van de Beringstraat is de circulatie met de wijzers van de klok mee. Het grootste deel van de Noordelijke IJszee is met ijs bedekt. In sept. is de uitbreiding van het ijs minimaal en is de Noordelijke IJszee plaatselijk vrij van ijs.
Het pakijs varieert meestal in dikte van 3—3,5 m in de winter tot 2—2,5 m in de zomer. Dit ijs volgt de beide geschetste stroomsystemen. In ca. 3 jaar drijft het ijs van de Laptev Zee naar Spitsbergen, vanwaar het langs de kust van Groenland verder naar het zuiden drijft. In het andere stroomsysteem volgt het ijs een min of meer gesloten kringloop, die ca. 10 jaar duurt. In de temperatuurverdeling van het water in de Noordelijke IJszee is de invloed van de Noorse stroom te merken: tussen negatieve temperaturen aan het oppervlak en op grotere diepte treft men op enkele honderden meters diepte temperaturen aan die hoger liggen dan +0,5 °C. Het water van de Noordelijke IJszee is planktonrijk.
