Oudmesopotamische stad, thans Yorghan Tepe, ca. 15 km ten zuidwesten van het huidige Kirkoek (Irak). De stad bestond reeds tijdens de Akkadtijd (ca.2200 v.C.) en heette toen Gasoer.
Onder de naam Noezi is zij vooral bekend door de ca. 4000 spijkerschriftteksten die dateren uit de 15e eeuw v.C. De stad was toen bestuurscentrum van het rijkje Arrapcha, dat de suprematie van het Hoerritische Mitannirijk moest erkennen. De teksten geven een goed inzicht in de maatschappijstructuur en het bestuur. Zij zijn zowel voor de rechtsgeschiedenis als voor de taalkunde van grote betekenis, omdat zij een boeiende vermenging vertonen van Babylonische en Hoerritische elementen. Zij werden vaak gebruikt om de verhalen in het OT die betrekking hebben op de -vaartsvaders nader te verklaren en te dateren. Het is echter onaannemelijk dat deze het Hoerritische familierecht volgden, omdat de min of meer feodale maatschappij van Noezi een andere structuur had dan die van de aartsvaders.
Amerikaanse onderzoekers verrichtten van 1925-31 opgravingen en ontdekten hierbij o.a. een dubbeltempel, een paleiscomplex en veel voorwerpen uit prehistorische tijden en uit die van o.a. de Romeinen en Parthen. De opgegraven rolzegels zijn belangrijk voor de kennis van de Hoerritische kunst. Van 1967—69 werd door de Iraakse Oudheidkundige Dienst de ruïne Teil al-Fachar, de vroegere stad Koerroechanni, opgegraven. Deze ligt 35 km ten zuiden van Noezi. Daar werden ca. 1000 spijkerschriftteksten, vergelijkbaar met die van Noezi, ontdekt.
LITT: G.Wilhelm, Untersuchungen zum HurroAkkadischen von Nuzi (1970); M.Dietrich, O.Loretz en W.Mayer, Nuzi-Bibliographie (1972); W. Mayer, Nuzi-Studien i (1978).
