oorspronkelijk spotnaam voor een groep Duitse kunstenaars, die in het begin van de 19e eeuw vernieuwing nastreefden van de religieuze kunst en monumentale wandschildering. In 1810 weken zij van Wenen naar Rome uit.
Bijna allen waren rooms-katholieke bekeerlingen. Hun streven naar geestelijke en artistieke eenvoud, de geestdrift voor de vernieuwing van de religieuze kunst en de sterk ethische tendensen in hun werk waren typisch romantische kenmerken; de middelen echter waarmee zij hun droom poogden te veraanschouwelijken waren die van het classicisme. Hun beweging had geen werkelijke vernieuwing tot gevolg, mede door hun kopieerzucht en hun naïeve sentiment. Ca. 1820 kwamen de meesten terug naar Duitsland. De voornaamste Nazareners zijn: J.F.Overbeck, W. Schadow, P.Cornelius, J.Schnorr von Carolsfeld en Pforr.
LITT. H.Geiler, Die Bildnisse der deutschen Künstler in Rom 1800-1830 (1952); K.Andrews, The Nazarenes. A brotherhood of German painters in Rome (1964).
