Julius Michelet, Frans historicus en letterkundige, *21.8.1798 Parijs, ♰9.2.1874 Hyères. Michelet werd in 1827 hoogleraar aan de École Normale Supérieure te Parijs.
Hij was van 1833-36 hoogleraar geschiedenis aan de Sorbonne en vanaf 1838 aan het Collège de France. In 1852 werd hij wegens een conflict met Napoleon III ontslagen. Hij vertaalde het werk van G. Vico in het Frans en werd sterk beïnvloed door diens idee dat de mens zelf zijn geschiedenis maakt in een voortdurende strijd tussen zijn vrijheid van handelen en de bepalingen van het lot. Daarnaast ondervond hij de invloed van de Duitse filosofie en romantiek. In zijn hoofdwerk, Histoire de France, ziet Michelet het ontstaan van de Franse natie, gepersonifieerd in Jeanne d’Arc als levend symbool, als een menselijke overwinning op de centrifugale krachten.
Hij achtte het uiteindelijke doel van de historicus de herschepping van het verleden in een synthese van al zijn aspecten. Zijn litteraire werk over de natuur wordt veelal gekenmerkt door een lyrische stijl. Werken: Introduction à l’histoire universelle (1831), Histoire romaine (2 dln. 1831), Histoire de France (17 dln. 1833-67), Procès des Templiers (2 dln. 1841-51), Du prêtre, de la femme et de la famille (1845), Le peuple (1846), Histoire de la Révolution française (7 dln. 1847-53), L´oiseau (1856), L´insecte (1858), L´amour (1858), La femme (1859), La mer (1861), La sorcière (1862), La bible de l´humanité (1864), La montagne (1868), La France devant l´Europe (1871), Histoire du 19me siècle (3 dln. 1875). Uitgaven: Oeuvres complètes (40 dln 1893-99); Extraits de Michelet, door P. van Tieghem (1934); Écrits de jeunesse (1959); Journal (2 dln. 1959-62).
LITT. G. Monod, La vie et la pensée de J. Michelet (2 dln. 1923); J.M. Carré, Michelet et son temps (1926); D. Halévy, J.
Michelet (1928); A. Chabaud, J. Michelet (1929); W. Kaegi, Michelet und Deutschland (1936); L. Febvre, Michelet (1946); O.A. Haac, Les principes inspirateurs de Michelet (1951); R.
Barthes, Michelet par lui-même (1954); R. Barthes, Michelet (1966); L. Orr, J. Michelet, nature, hist. and language (1976).
