o., de wijze waarop bij het optrekken van bakstenen muren de stenen ten opzichte van elkaar in de muur gemetseld worden.
Stenen worden in een bepaald verband gemetseld om b.v. te voorkomen dat in twee boven elkaar gelegen lagen de voegen in elkaars verlengde zouden liggen, waardoor sneller scheurvorming zou optreden, doordat de muur zwakker is.
Er zijn verschillende metselverbanden. Het halfsteensverband, het klezorenverband, het kettingverband en het wilde verband worden gebruikt in muren die een halve steen (ca. 11 cm) dik zijn. Voor muren die één steen (22 cm) of dikker zijn, wordt veelal het staand verband, of kruisverband gebruikt. Deze verbanden bestaan afwisselend uit een koppenlaag (waarbij de breedte van de steen, de kop, zichtbaar is) en een strekkenlaag (waarbij de lengte van de steen, de strek, zichtbaar is). Bij staand verband komen de stootvoegen zowel van de koppenlagen als van de strekkenlagen recht boven elkaar. Bij kruisverband verspringen de stootvoegen van de opvolgende strekkenlagen.
Het half steens verband werd tot het begin van de 20e eeuw gebruikt voor buitenmuren van woningen. Deze muren waren één steen dik, wat geen waterdichtheid garandeerde, m.n. bij slagregens. Om te voorkomen dat het behang vochtig zou worden, werden tegen de muren tengels aangebracht, waarop behangsellinnen werd gespannen. Daarop werd het behang geplakt. Ideaal was dat niet, doordat het behang gemakkelijk werd beschadigd. De spouwmuur, bestaande uit twee muren met een tussenruimte van 5 cm, bleek een belangrijke verbetering.
Bij deze muurconstructie kan het behang direct op de binnenmuur geplakt worden, omdat het vocht wegloopt in de spouw. De beide muren worden op regelmatige afstanden verbonden door spouwankertjes van gegalvaniseerd staaldraad, brons, messing of kunststof. De spouwmuur wordt nog steeds toegepast. Voor de binnenmuur worden isolerende steensoorten gebruikt. Het kettingen het klezorenverband vervingen het halfsteensverband. Het wilde verband dateert van na de Tweede Wereldoorlog toen door het tekort aan bakstenen voor de wederopbouw de steenfabrieken het op maat sorteren achterwege lieten.
De metselaar kon hierdoor geen regelmatig verband met gelijke voegdikten maken. Omdat dit erg lelijk was, hield men de stootvoegen niet meer regelmatig boven elkaar. Ook nu nog wordt het wilde verband wel toegepast.
