[Gr. meteoros, wat zich in de lucht bevindt], v., leer der verschijnselen in de atmosfeer.
Het werk Meteorologika van Aristoteles is ca.
2000 jaar een meteorologisch standaardwerk gebleven. Pas in de 17e eeuw kon de meteorologie zich door het uitvinden van barometer en thermometer verder ontwikkelen. Van die tijd dateren de oudste meteorologische waarnemingsreeksen, b.v. die van Delft (1705) en Zwanenburg (1735). In de 19e eeuw ontstond een net van waarnemingsposten, zodat de metingen over een groot gebied met elkaar in verband konden worden gebracht. Telegrafie en radio hebben het mogelijk gemaakt dat weerrapporten snel worden verspreid en hebben bijgedragen tot de ontwikkeling van de meteorologie in de 20e eeuw.
De radiosonde (uitgevonden in 1927) en het gebruik van weersatellieten zijn van groot belang voor de uitbreiding van de kennis van de hogere luchtlagen.
Met elektronische rekenmachines kunnen in beperkte mate toekomstige ontwikkelingen in de atmosfeer worden berekend.
De meteorologie houdt zich bezig met de studie van:
1. de temperatuurverhoudingen in de atmosfeer, zowel in de laag nabij het aardoppervlak als in de hogere luchtlagen, met als belangrijkste factoren: straling, geleiding, convectie en advectie;
2. de luchtdruk en de veranderingen daarin;
3. de in de atmosfeer aanwezige waterdamp, die een rol speelt bij de vorming van wolken, mist en neerslag;
4. de atmosferische elektriciteit;
5. de chemische samenstelling van de atmosfeer;
6. de algemene circulatie, bepaald door de luchtbewegingen, die tot stand komen door de verschillen in luchtdruk en door het verticale temperatuurverval in de atmosfeer. Bepaalde met elkaar samenhangende veranderingen van de meteorologische elementen uiten zich in weersveranderingen. Omschrijving en bestudering van de in grote gebieden van de aarde optredende verschijnselen en ontwikkelingen van het weer behoren tot de algemene meteorologie. De synoptische meteorologie bestudeert de weersverschijnselen die op een zelfde tijdstip in een groot gebied voorkomen met als voornaamste doel de weersvoorspelling.
Binnen de meteorologie, die deel is van de geofysica, kunnen deelgebieden worden onderscheiden:
aërologie, klimatologie, microklimatologie, grenslaagmeteorologie, luchtvaartmeteorologie, landbouwmeteorologie, biometeorologie, maritieme meteorologie.
