o., term voor religieus getinte stromingen die bij het verval van bestaande samenlevingen ontstaan en de komst van een nieuw rijk aankondigen.
Er zijn vele messianistische bewegingen geweest. In het oude Israël waren het pogingen om het Joodse volk uit de ellende te verlossen en de zelfstandigheid terug te geven. Ook het christendom heeft in zijn geschiedenis messiaanse bewegingen gekend, b.v. de anabaptisten.
Voor de messianistische bewegingen bij niet-westerse volken: nativistische bewegingen.
