(Lat. vorm: Merlinus, Wels: Myrddin), een als tovenaar-waarzegger bekende figuur uit de Britse sagenkring (Arthur), die het eerst voorkomt in Kymrische handschriften uit de 12e—15e eeuw, en wellicht teruggaat op legenden uit de 10e eeuw.
Daarna heeft vooral Geoffrey of Monmouth de figuur van Merlijn ontwikkeld tot raadgever van koning Uther Pendragon (koning Arthurs vader) en later van Arthur zelf. De legende groeide om een bekend folkloristisch motief: een man, die twee legers tot de strijd gedreven heeft, ziet boven het gevecht een visioen in de hemel en wordt daardoor krankzinnig; hij gaat in de wildernis leven, waar hij de gave van de voorspelling verkrijgt, totdat hij aan het einde van zijn leven genezen wordt van zijn waanzin. In Ierland werd dit verteld van Suibne Geilt, en in Noord-Brittannië van Lailoken, die leefde aan het hof van koning Rhydderch Hael. In Wales is deze historie blijkbaar op naam van Merlijn gesteld. Geoffrey of Monmouth schreef hem de profetieën toe, die in de oudere Historia Britonum van Nennius nog op naam van een zekere Ambrosius staan, en wijdde bovendien nog een uitvoerig Latijns dichtwerk, Vita Merlini, aan hem. Op het vasteland werd deze materie bekend door de Franse Merlin (ca.1190) van Robert de Boron, die weer het voorbeeld werd van bewerkingen in andere talen, zoals Merlijns boec (ca.1260) van Jacob van Maerlant.
LITT. A.O.H.Jarman, The legend of Merlin (1960).
