eigenlijk Gerhard (de) Kremer, Zuidned. cartograaf, *5.3.1512 Rupelmonde, ♰2.12.1594 Duisburg. Mercator studeerde theologie en filosofie te Leuven en toegepaste mathematica te Antwerpen.
In 1537 maakte hij een kaart van het Heilige Land, in 1538 zijn eerste wereldkaart met een duidelijke invloed van Ptolemaios. Omdat Mercator luthersgezind was, moest hij tijdens de godsdiensttwisten in de Zuidelijke Nederlanden naar Duitsland uitwijken. In 1552 trad hij als cartograaf en landmeter in dienst van de hertog van Gulik. Van 1559-63 doceerde hij wiskunde en kosmografie te Duisburg. De zeekaart uit 1569 was door de toepassing van de conforme cilinderprojectie (later mercatorprojectie genoemd) een revolutionaire vernieuwing in de cartografie en een verbetering voor de koersbepaling op zee. Het hoofdwerk is de in 1585 gereedgekomen Atlas, sive cosmographicae meditationes de fabrica mundi et falsicati figura, die 107 kaarten omvat.
Behalve kaarten vervaardigde Mercator globes en astronomische instrumenten. Werken: Literarum Latinarum quas Italicas vocant scribendarum ratio (1540), Tabulae geographicae ad mentent Ptolemaei restitutae emendatae (1578).
LITT. M.van Durme, Correspondance Mercatorienne (1959); W.van Uytfangh en F.W.Michels, Mercators kaartprojectie (1962); B.van ’t Hoff, G.Mercator en de kaartenmakers van zijn tijd (1962); G.van Camp, Mercator (1963).
