Ivan Stepanovitsj, kozakken-hetman, *1644 (?) Mazepintzi,♱f2.9.1709 Bendery. Mazeppa trad in 1663 in dienst van de pro-Turkse kozakkenhetman van het Oekraïense gebied ten oosten van de Dnjepr, maar verbond zich in 1674 met een hetman, die bondgenoot was van het Moskovische Rijk.
In 1687 werd hij zelf tot hetman gekozen. Mazeppa, die het vertrouwen van tsaar Peter de Grote gewonnen had, kreeg van deze een aantal militaire opdrachten. De ontevredenheid in het kozakkenleger van Mazeppa nam toe en in 1708 sloot hij zich met een deel van zijn troepen aan bij de Zweedse koning Karel XII, die Rusland was binnengevallen in verband met de Noordse Oorlog. Toen Karli bij Poltava door Peter de Grote was verslagen (1709), vluchtte Mazeppa naar Turks gebied, waar hij stierf.
LITT. B.Krupnytsjky, Hetman Mazeppa und seine Zeit (1942); C.A.Manning, Hetman of Ukraine: Mazeppa (1957); M.M.Coleman, Mazeppa (1966).
