v., onderzoek naar de factoren die de markt beheersen.
De marktanalyse richt speciaal de aandacht op de omvang van de door de (buitenlandse, nationale, regionale of plaatselijke) markt uitgeoefende huidige en toekomstige kwantitatieve en kwalitatieve vraag naar produkten of diensten met het oogmerk de verkoop-, produktie-en inkooppolitiek van de onderneming daarop af te stemmen.
Marktanalyse wordt soms ten onrechte aangeduid met de term marketing of vereenzelvigd met het veel ruimere begrip economie. Onderscheiden kunnen worden: het onderzoek van de marktstructuur (beschrijving van de eigenschappen van de markt van betrekkelijk blijvend karakter zoals: wie zijn afnemers, waar wonen zij, het normale gemiddelde verbruik, reacties op prijs- en inkomensontwikkelingen) , marktdiagnose (waarneming en analyse van het recente verloop van de markt: prijzen, omzetten, oorzaken van veranderingen enz., alsmede toetsing van hypothesen) en marktprognose (voorspelling van te verwachten ontwikkelingen van de afzetmarkt). Het onderzoek is in de regel beperkt tot een bepaald gebied en kan zowel betrekking hebben op een aldaar reeds verkocht produkt, als op een nieuw in te voeren artikel. Zo kan een producent overwegen een nieuw produkt op de markt te brengen; de marktanalyse beoogt dan o.m. na te gaan welke latente behoeften bij de consument bestaan, welke koopmotieven ten grondslag liggen aan de aanschaf van verwante produkten, welke prijs een redelijke afzet belooft en welke middelen, zoals reclame, effectief zullen zijn om de consument ervan te overtuigen dat zijn behoeften door bepaalde produkten kunnen worden bevredigd.
Een belangrijk onderdeel van marktanalyse is het verzamelen van gegevens. Primaire gegevens worden speciaal met het oog op een bepaald onderzoek verzameld. De enquête is een belangrijke vorm van primair onderzoek. Desk-research is gericht op het verkrijgen van een inzicht in de bestaande of potentiële vraag door deze met behulp van veronderstellingen af te leiden uit secundaire gegevens, die ontleend worden aan onderzoekingen van andere personen of instituten, b.v. gepubliceerde statistieken (grootte en samenstelling van de bevolking, de inkomens, het verbruik van andere goederen enz.).
Marktanalyse kan incidenteel of systematisch plaatsvinden. Een grote reeks van moderne methoden en technieken staan het marktonderzoek ten dienste. De marktdiagnose en prognose is sedert de Tweede Wereldoorlog aanzienlijk verbeterd, vooral door de toepassing van econometrie. De resultaten van marktanalyse kunnen van belang zijn voor de opstelling van het verkoopbudget van een bedrijf en daarmee voor de gehele bedrijfsbegroting. Grote bedrijven zowel in consumptiegoederen als in kapitaalgoederenbranches, hebben vaak een eigen afdeling voor marktanalyses; andere bedrijven wenden zich tot onafhankelijke gespecialiseerde bureaus voor marktonderzoek. Naast de economische marktanalyses, waarin vooral wordt ingegaan op economische aspecten van de markt, zoals de inkomens van de potentiële gebruikers, kent men de psychologische marktanalyse, waarin de beweegredenen van de aankoop worden onderzocht.
LITT.
A.Heertje, Inl. tot de commerciële economie (1970); R.Ferber en P.J.Verdoom, Research methods in business and economics (1971); D.S. Tuil en D.F.Hawkins, Marketing research (1976).
