[Ital, mala aria, slechte lucht], v./m., (ook: moeraskoorts), een acute of chronische parasitaire ziekte, waarvan de verwekker, de malariaparasiet, wordt overgebracht door daarmee besmette malariamuggen.
Malaria komt voor in de tropen en delen van de subtropen en is vooral in tropisch Afrika de meest voorkomende en gevaarlijkste ziekte. Het is een ziekte met een hoge sterfte, vooral onder kinderen. Men onderscheidt: malaria tropica (veroorzaakt door Plasmodium falciparum), malaria tertiana (P. vivax, ook P. ovale), en malaria quartana (P. malariae). Is men gestoken door een geïnfecteerde mug, dan volgen na 8—14 dagen (langer bij malaria quartana) de karakteristieke koortsaanvallen, ingeleid door koude rillingen en eindigend met hevig zweten. De koorts duurt enige uren, waarna een koortsvrije periode intreedt. De koortsaanval herhaalt zich om de twee etmalen (bij malaria tertiana) of om de drie etmalen (bij malaria quartana). Bij malaria tropica verloopt de koorts vaak onregelmatig. Deze laatste soort is verreweg de gevaarlijkste door haar complicaties, o.a. hersenmalaria en zwartwaterkoorts. Malaria tertiana en malaria quartana kunnen recidiveren: een aantal parasieten handhaaft zich (ook na behandeling) in het lichaam en veroorzaakt na enige maanden een nieuwe malaria-aanval. Na herhaalde malaria-aanvallen ontstaan miltvergrotingen en bloedarmoede. Bewoners van gebieden met endemische malaria verwerven geleidelijk een vorm van immuniteit, waarbij min of meer een evenwicht tussen mens en parasiet ontstaat. Bij Europeanen die (betrekkelijk) kort in deze streken verblijven, ontwikkelt zich geen immuniteit. Zij dienen daarom uit voorzorg een of ander anti-malariamiddel te gebruiken (chloroquine, proquanil, pyrimethamine), waarmee moet worden doorgegaan tot 4—6 weken na vertrek uit het malariagebied, omdat in die periode nog een aanval van malaria tropica kan optreden.
De diagnose malaria wordt gesteld door microscopisch onderzoek van het bloed, waar de parasieten in de rode bloedlichaampjes worden gevonden (malariaparasiet). Het oudste middel tegen malaria is kinine, maar tegenwoordig gebruikt men veelal chloroquine. Recidieven van malaria tertiana en quartana kunnen worden voorkomen door een kuur van 14 dagen met primaquine.
Bestrijding van malaria is gericht tegen de ontwikkeling van de malariamug (Anopheles-soorten). Door middel van insekticiden tracht men de huizen vrij te maken van deze insekten. Ook wordt wel in het huis een dunne beschermende laag aangebracht op de wanden; muggen die hiermee in aanraking komen sterven na enige tijd.
