Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

Makaronesische flora

betekenis & definitie

de plantengroei van de oostelijke Atlantische, bergachtige en vulkanische Canarische Eilanden, Madeira, Azoren en Kaapverdische Eilanden. De noordoostpassaat brengt wolken en neerslag op de noordelijke hellingen, die daardoor met het zo typische laurierbos bedekt kunnen zijn (tussen 300—1300 m hoogte), terwijl de zuidelijke hellingen veel droger zijn.

Deze merkwaardige flora is ten dele een overblijfsel van een tertiare flora, maar de laatste vijf eeuwen is zij door menselijke invloed sterk teruggedrongen en veranderd: zeer veel vreemde soorten werden ingevoerd en de vegetatie is in het algemeen sterk gedegradeerd of vervangen door cultures.Het grootste deel van de plantensoorten van deze flora komt ook wel in de Mediterrane flora en vegetatie voor, maar daarnaast is bijna ⅓ van de soorten endemisch in het Makaronesisch gebied (o.a. de drakenbloedboom, Dracaena draco) en heeft elke archipel ook nog eigen endemische soorten. Er zijn ook wel floristische gelijkenissen met Afrika, Sahara, Oost-Afrika, Zuid-Afrika, en wel vooral op de Kaapverdische Eilanden, die een droger, meer tropisch klimaat hebben, en minder op de Azoren, die het koelst en regenrijkst zijn.

Op de eilanden is een natuurlijke hoogtezonatie aanwezig. Van de kust tot 300 m (langs de zuidkant nog hoger) vindt men xerofytische, half-woestijnachtige vegetaties met allerlei succulente planten (Euphorbia, Aeonium, Kleinia). Met behulp van irrigatie kunnen hier allerlei tropische en subtropische cultures gedijen. Vanaf 200—400 m kan bos aanwezig zijn: op noordelijke hellingen laurierbos, op zuidelijke hellingen drogere bostypen zoals Pinus canariensis-of Erica-Myrica-bos. Boven de bosgordel is normaal een struikgordel ontwikkeld, met boomheiden en/of bremachtige struiken, aan maquis herinnerend. Op grotere hoogten is het droger en koeler, en zijn open kruidenvegetaties aanwezig, terwijl de hoogste punten bijna plantenvrij zijn (Pico de Teide op Tenerife).

De Makaronesische flora en vegetatie zijn wel het best ontwikkeld op de Canarische Eilanden, met ca. 1500 soorten zaadplanten en allerlei vegetatietypen.

LITT. D.Bramwell en Z.Bramwell, Wild flowers of the Canary Islands (1974).

< >