Gustav, Oostenrijks componist en dirigent, *7.7.1860 Kalischt (Bohemen), †18.5.1911 Wenen; van joodse afkomst. Mahler studeerde van 1875 -78 aan het Weens conservatorium, o.a. bij J.Epstein, en volgde enkele colleges bij A.Bruckner aan de universiteit.
Vanaf 1880 was Mahler werkzaam als operadirigent in Ljubljana (1881), Olomouc (1882), Kassei (1883), Praag (1885) en Leipzig (1886). In 1888 werd hij directeur van de opera in Boedapest en in 1891 van de opera in Hamburg. In 1897 bekeerde Mahler zich tot het katholicisme. En vestigde zich in Wenen, waar hij tot 1907 directeur van de Weense opera was. Met dit ensemble bereikte hij zijn grootste roem als dirigent en regisseur. Door enkele hevige conflicten verliet Mahler Wenen en was tot kort voor zijn dood werkzaam als dirigent van de New York Metropolitan Opera (1907-09) en het New York Philharmonic Orchestra (1910— 11).Mahler componeerde voornamelijk in de vakanties en vrije momenten gedurende het operaseizoen. Desondanks vormen zijn tien symfonieën en vele liederen een belangwekkend oeuvre. Mahler geldt als de eerste grote symfonicus van de 20e eeuw. Zijn werk is uiterst gecompliceerd en werd daardoor lange tijd ondergewaardeerd. Mahlers symfonieën en liederen zijn voor een groot deel geïnspireerd door de 19e-eeuwse fantastische litteratuur en volksteksten. Zijn 8e symfonie heeft de bijnaam Symphonie der Tausend, dit in verband met het enorm aantal voorgeschreven musici. Mahler was een zeer knap instrumentator, een zoeker naar nieuwe klanken en expressiemiddelen.
Composities: tien symfonieën (1888, 1894, 1896, 1900, 1902, 1904, 1906, 1907, 1909; de 10e is niet door hem voltooid); Das Lied von der Erde (1908); liederen: Lieder eines fahrenden Gesellen (1884), Lieder aus Des Knaben Wunderhorn (1888-96), Lieder aus letzter Zeit (1899), Kindertotenlieder (1902); cantate: Das klagende Lied (1880).
LITT. B.Walter, G.Mahler (1936); A.Mahler, G. Mahler, Erinnerungen und Briefe (1940); D.Mitchell, G.Mahler, the early years (1958); T.Adorno, Mahler, eine musikalische Physiognomik (1960); H.Maiden Castle in Dorset, de la Grange, G.Mahler (dl. 1 1974).
