Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

luchtkussenvoertuig

betekenis & definitie

o. (-en), voertuig dat zich voortbeweegt ondersteund door en glijdend over een luchtkussen.

Een luchtkussenvoertuig te water (luchtkussenvaartuig) wordt op verschillende plaatsen geëxploiteerd. Het principe is ook beproefd op het land, ter vervanging van het wiel. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een vaste baan met horizontale en verticale draagvlakken, meestal in de vorm van een betonnen balk met rechthoekige, U-vormige of omgekeerde T-vormige doorsnede. De dragende functie van het wiel wordt overgenomen door luchtkussens boven de horizontale vlakken van de baan, de geleiding door verticaal geplaatste luchtkussens. De aandrijvende functie van het wiel wordt overgenomen door een luchtschroef, een reactiemotor, een lineaire motor of toch weer door speciale drijfwielen die een deel van het gewicht dragen. De functie van het wiel bij het remmen wordt overgenomen door het aandrijfsysteem, aangevuld door een wrijvingsrem op een of meer vlakken van de baan; in noodgevallen bovendien door de wrijving van de ten behoeve van het parkeren en voor het geval van storing in de luchtvoorziening van de luchtkussens toch al aanwezige glijsteunen.

De luchtkussens worden gevoed door ventilatoren met een benodigd vermogen van 20-30 kW per ton te dragen massa. De energie wordt verkregen uit meegevoerde brandstof of met behulp van een stroomafnemer afgenomen uit elektrische energie van stroomrails of -draden.

Met geleide luchtkussenvoertuigen te land is voornamelijk geëxperimenteerd in Engeland (Tracked Hovercraft) en in Frankrijk (Aérotrain Bertin) in de jaren 1960 resp. 1965-ca.l975. Inmiddels is aangetoond dat het stalen wiel tot 300 km/h nog bruikbaar is voor dragen, geleiden, aandrijven en remmen. Het vermogen dat nodig is om een trein met stalen wielen voort te bewegen met een snelheid van 300 km/h bedraagt ca. 15-20 kW/t, waarvan 2-3 kW/t voor het overwinnen van de rolweerstand van de wielen. De proeven met de gecompliceerde en meer energie vragende luchtkussenvoertuigen zijn dan ook ca.1975 stopgezet.

< >