Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

Lek, rivier

betekenis & definitie

riviergedeelte van de Rijn in Nederland vanaf Wijk bij Duurstede tot Krimpen aan de Lek. De eerste vermelding van de Lek wordt aangetroffen in een stuk van 779, waarbij aan de Utrechtse kerk door Karel de Grote het oeverrecht geschonken wordt over de Lockia.

Dit oeverrecht was alleen van belang voor hoofdwaterwegen, een bewijs dat de Lek reeds toen tot de grote stromen gerekend werd. De Lek is waarschijnlijk kort na de Romeinse tijd uit de Rijn ontstaan. Verder heeft zij zich op natuurlijke wijze uit bestaande wateren en plassen gevormd. Vóór de 9e eeuw eindigde de Lek bij Lexmond in de rivier de Ammer (na de 9e eeuw ook Lek genaamd). De gemiddelde breedte is ca. 200m. Waar eb en vloed merkbaar worden, nl. bij Schoonhoven, verliest de rivier haar karakter van bovenrivier en neemt dat van getijrivier aan.

Tussen Amerongen en Wijk bij Duurstede en bij Hagestein liggen stuwen met een scheepvaartsluis in de Lek, die voor regeling van de waterstand dienen. Bij Wijk bij Duurstede kruist het Amsterdam-Rijnkanaal de Lek. Bij Vreeswijk komt het Lekkanaal, bij Vianen het Merwedekanaal in de Lek uit.

< >