Ned. gemeente in de prov. Utrecht op de Utrechtse Heuvelrug, 30,22 km2 (zandgrond), 6290 inw., 54 % n.h., 7 % r.k., 10,5%geref., 11,5 % overige en 17 % g. kerkg.
Er is ca. 14 km2 bos, ruim 2 km2 heide/zandverstuiving (o.a. het Leersumse Veld) en ca. 11 km2 cultuurgrond. Naast agrarische bestaansbronnen (boomkwekerijen), heeft de gemeente betekenis als recreatie- en woonoord. In Huis Broekhuizen (neo-classicistisch) is het Rijks Instituut voor Natuurbeheer gehuisvest,