graaf van Danby en (sinds 1694) eerste hertog van, Engels staatsman, *20.2. 1632, ♱26.7.1712 Eaton Neston; zoon van een landeigenaar uit Yorkshire. Leeds werd in 1665 lid van het parlement en verwierf, dank zij de patronage van Buckingham, hoge posten.
Als Lord Treasurer reorganiseerde hij de overheidsfinanciën. Hij werd de belangrijkste adviseur van koning Karel II en organiseerde in het parlement de Tory-partij, gebaseerd op de principes van koninklijke suprematie (tegenover parlementaire suprematie), strenganglicanisme en vijandschap ten opzichte van Frankrijk. Hij arrangeerde het huwelijk van de Ned. stadhouder Willem III Hendrik en Maria Stuart uit antiFranse overwegingen. Op instigatie van Karel II onderhield hij echter ook contact met de Franse koning Lodewijk XIV. Toen dit uitlekte werd Leeds in 1679 gevangengezet in de Tower. Na zijn vrijlating (1684) keerde hij terug in de politiek en bevorderde de afzetting van Jacobus II en de troonsbestijging van Willem en Maria.
Leeds wist onder het nieuwe bewind opnieuw grote invloed te verwerven, totdat bleek dat hij steekpenningen had aangenomen van de East India Company. In 1699 werd hij van zijn functies ontheven.
LITT. A.Browning, T.Osborne, earl of Danby and duke of Leeds (3 dln. 1944—51).
