de in het Lateraan gehouden bijeenkomsten van bischoppen uit de gehele Rooms-Katholieke Kerk of van een gedeelte daarvan.
Het Eerste Lateraanse Concilie, door paus Calixtus II bijeengeroepen op 18.3.1123, bekrachtigde het Concordaat van Worms, trof tuchtmaatregelen tegen simonie en priesterhuwelijk en voerde de godsvrede in.
Het Tweede Lateraanse Concilie werd gehouden door paus Innocentius II in 1139 om een eind te maken aan het schisma van 1130. Roger II van Sicilië werd in de ban gedaan en de leer van Arnoldus van Brescia veroordeeld.
Het Derde Lateraanse Concilie werd bijeengeroepen door paus Alexander III bij zijn verzoening met keizer Frederik I in 1179. Voor de geldigheid van een pauskeuze zou voortaan twee derde van de uitgebrachte stemmen vereist zijn.
Het Vierde Lateraanse Concilie werd door paus Innocentius III bijeengeroepen op 11.11.1215 en was het grootste dat ooit in het Westen was gehouden. Hier werd de gedachte beklemtoond dat de pauselijke macht boven die van de keizer staat. De katharen, waldenzen en albigenzen werden veroordeeld, alsook de leer van Joachim da Fiore. Nieuwe orderegels werden verboden en de jaarlijkse biecht en communie bij de eigen pastoor voorgeschreven.
Het Vijfde Lateraanse Concilie (1512-17) werd bijna uitsluitend door Italiaanse kardinalen bezocht. Het werd door paus Julius II bijeengeroepen na een bijeenkomst van Fransgezinde kardinalen te Pisa (nov. 1511) waaruit een schisma dreigde te ontstaan.
LITT. R.Foreville, Latran I, II, lIl, IV (in: Hist. des conc. oec. 6, 1965).
