vlieginstrument waarop de bestuurder van een vliegtuig zonder naar buiten te kijken kan zien hoe de stand van het vliegtuig ten opzichte van de werkelijke horizon is. Een gyroscoop zorgt ervoor, dat een witte lijn op de wijzerplaat, die de horizon voorstelt, steeds evenwijdig blijft aan de werkelijke horizon; op het glas voor de wijzerplaat, dus altijd met het echte vliegtuig meebewegend, is een vliegtuigje in achteraanzicht getekend, en stelt bij de kunstmatige horizon de plaats van het werkelijke vliegtuig voor (afb.).
Meestal wordt het vliegtuigje schematisch voorgesteld door een tweetal haaks op elkaar staande lijnen en vormt de kunstmatige horizon onderdeel van een vlucht — geleider (zie afb. bij →instrumentlanding).
