gevestigd te Rot terdam (tot 1977: Ned. Scheepvaart Unie NV, NSU, te Rijswijk), een der belangrijkste Ned. scheep vaart en havenbedrijven met lijnvrachtdiensten op alle wereldzeeën, bulk en tankvaart en overige activiteiten, zoals haven, stuwadoors, vervoers en expeditiebedrijven.
Het concern is een der grootste lijndienstrederijen ter wereld. De NSU werd in 1908 opgericht als houdstermaatschappij van belangrijke pakketten aandelen in een aantal Ned. rederijen. In 1970 kwam binnen het kader van de NSU een volledige samenwerking tot stand tus sen De NV Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’ (SMN), NV Koninklijke Rotterdamsche Lloyd en Koninklijke JavaChinaPaketvaart Lijnen NV, waarbij ook de Vereenigde Ned. Scheepvaart maatschappij (VNS) werd betrokken. De NSU werd van holding tot werkmaatschappij en ging zich ook bezighouden met andere vervoerdiensten.De NV Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’ (SMN) te Amsterdam werd opgericht in 1870 en onderhield van 1870 (opening Suez Kanaal 1869) 1958 een regelmatige passagiers en vrachtdienst van WestEuropa op Indonesië. Nauwe samenwer king bestond terzake met de in 1883 opgerichte NV Koninklijke Rotterdamsche Lloyd (KRL), gevestigd te Rotterdam. Hoewel deze dienst de ruggegraat van beide rederijen bleef vormen, werd reeds in een vroeg stadium overgegaan tot het verzorgen van diensten tussen ‘derde’ landen. In 1963 brachten zij hun lijndiensten onder in een gemeenschappelijke exploitatiemaatschappij Nedlloyd Lijnen en ver zorgden daarmee zowel het vervoer tussen Europa en het Verre Oosten en NieuwZeeland, als dat tus sen Noord, Midden en ZuidAmerika en het Mid den en Verre Oosten en Afrika. Naast hun lijn bedrijven namen SMN en KRL ook actief deel in andere scheepvaart en vervoersactiviteiten, ook in de exploratie van de Noordzeebodem (part ner van de UnionOil Co.), o.a. in de tankvaart, lucht en wegvervoer, stuwadoorsbedrijf en expedi tie.
Op initiatief van beide werd in 1888 Koninklijke PaketvaartMaatschappij NV (KPM), Amsterdam, opgericht met werkterrein binnen de vm. Indische Archipel, die belangrijk heeft bijgedragen tot de ontsluiting van de verschillende eilanden. Vanaf 1908 (toen een lijndienst Java—Australië werd geopend) verzorgde zij ook de verbinding Verre Oosten—ZuidAfrika en Singapore—Australië. Deze zgn. buitenlijnen werden in 1947 ingebracht in de in 1902 opgerichte Koninklijke Java—China Japan Lijn NV (vrachtdienst op deze lijn waarna de naam werd gewijzigd in Koninklijke JavaChina Paketvaart Lijnen NV (Royal Interocean Lines, KJCPL). In 1957 werd het bedrijf der KPM door de regering van Indonesië genaast, maar vrijwel alle schepen bleven in het bezit van de maatschappij en werden deels in nieuwe diensten geëxploiteerd. Ge leidelijk kwamen echter steeds meer schepen van de KPM in exploitatie op het lijnennet van de KJCPL (verbindingen tussen China, Japan, Hongkong, de Filippijnen, Indonesië, Australië, NieuwZeeland, Singapore, Maleisië, India, Afrika en de oostkust van ZuidAmerika).
In 1966 werd tot een algeheel samengaan besloten; hierna nam de de plaats van de KPM binnen de NSU in. De NV Veree nigde Ned. Scheepvaartmaatschappij (VNS), ’s Gravenhage, werd opgericht in 1920 als een vorm van samenwerking van acht Ned. scheepvaarton dernemingen. Daarvan waren er vier bij de NSU betrokken; na beëindiging van het deelhebberschap van Van Nievelt Goudriaan & Co’s Stoomvaart Mij NV waren de overige drie deelhebbers: Koninklijke Ned. Stoomboot Mij. (KNSMgroep), Holland Amerika Lijn en Phs.van →Ommeren in 1970 bereid eraan mee te werken dat het gehele VNSkapitaal in handen van de NSU kwam. De VNS verzorgde lijndiensten tussen Europa en Afrika, de Perzische Golf, Voor en AchterIndië, Australië en het Ver re Oosten (o.a.
HollandAfrika Lijn, Holland WestAfrika Lijn). Het concern omvat een groot aantal deelnemingen in de gehele wereld.
De activiteiten laten zich als volgt groeperen:
1. lijn vaart: Koninklijke Nedlloyd BV, lijndiensten tussen Europa c.q. Noord en MiddenAmerika en Afrika, Midden en Verre Oosten, Australië en Nieuw Zeeland, KJCPLlijndiensten tussen het Verre Oos ten, Afrika, LatijnsAmerika, Australië en Nieuw Zeeland.
2. bulk en tankvaart: Holland Bulk Trans port BV, algemene vrachtvaartactiviteiten met exploitatie van bulkschepen voor droge lading (graan, erts, kolen enz.) en van tankers voor olie en olieprodukten, gas in vloeibare vorm en chemica liën.
3. exploitatie van bootschepen: Neddrill BV verricht boringen naar olie en gas op zee.
4. overige activiteiten: Ruys Groep BV (stuwadoors, rederij vertegenwoordigingen, gespecialiseerd wegtrans port, Rijn en binnenvaart), Damco International Transport BV (expeditie, egtransport,luchtvracht expeditie, opslag en distributie) en overige dienst verlening (handel, industriële dienstverlening, be heer van onroerend goed, hotelexploitatie). Voorts heeft het concern belangen in ondernemingen in Nederland en elders op het gebied van zeesleep vaart, havensleepdiensten, berging, bevoorrading van booreilanden, luchtvaart, telecommunicatie, containeroverslag, Noordzeeveerdiensten, reisbu reaus, touroperators en exploratie op het Ned. deel van het continentale plat. Tot de deelnemingen op dit gebied behoren o.a. Martinair Holland NV (49 %), Sociedade Hoteleira da Balaia, Albufeira (70 %), Holland International Travel Group BV (37 %), Smit Internationale (40 %), Europe Container Ter minus (35 %).
De vloot (de laatste jaren geleidelijk gereduceerd) bestond per 31.12.1977 uit 125 schepen met een totaal tonnage van 2,6 mln. t draagvermogen, te we ten voor de lijnvaart 88 conventionele, RO/RO schip en 4 containerschepen met een tonnage van mln. t draagvermogen, voor het bulkvervoer 12 bulkschepen voor droge lading (384 0001), 4 olietan kers, 4 produktentankers, 7 chemicaliëntankers, 2 LPGtankers, 1 LNGtanker, alsmede 2 boorsche pen; gemiddelde leeftijd per schip 11,8 jaar, per t draagvermogen 8,8 jaar. De totale concernomzet bedroeg in 1977 f2,3 mrd., waarvan 64 % zee scheepvaart en 34 % andere activiteiten. Het aantal werknemers beliep 16750. Het aandelenkapitaal bedroeg f 164 mln., beurswaarde medio mei 1978 f285 mln., zichtbaar eigen vermogen fl,7 mrd., totaal vermogen op lange termijn f3 mrd.
