Atheens staatsman, 6e eeuw v.C.; uit het geslacht der →Alkmaioniden. Kleisthenes trachtte een einde te maken aan de tirannie in Athene en wist in 510 v.C. met hulp van de Spartaanse koning Kleomenes I de tiran Hippias te verdrijven.
In de nu volgende strijd om de leiding met de door Sparta gesteunde aristocratisch gezinde →Isagoras wist Kleisthenes de overhand te krijgen door de steun van het volk, dat hij staatkundige hervormingen toezegde. De uitvoering van deze belofte heeft Athene tot een democratische staat gemaakt. Kleisthenes verving de oude indeling (vier →fylen, waar men krachtens geboorte toe behoorde) door een splitsing in tien bestuurlijke eenheden, waartoe men op grond van zijn woonplaats behoorde. In deze nieuwe fylen was de invloed van de adellijke geslachten veel geringer dan in de oude. Elke nieuwe fyle bestond namelijk uit een stuk stad, een stuk kustvlakte en een stuk binnenland, zodat de verschillende belangengroepen er gelijkelijk in vertegenwoordigd waren. Uit elke fyle kwamen 50 leden van de Raad van 500 (→boulè), die alle besluiten van de (soevereine) volksvergadering voorbereidde.
Aangezien men ten hoogste tweemaal één jaar lid mocht zijn van de Raad, was een groot deel van de Atheners wel een keer lid van de Raad en vormde deze een vrij zuivere afspiegeling van de gehele burgerij. Het dagelijks bestuur van Athene werd bij toerbeurt door de raadsleden van één fyle gedurende een tiende deel van het jaar uitgeoefend. De hoge staatsfuncties bleven voorbehouden aan leden van de twee hoogste vermogensklassen. In deze tijd werd ook het →ostracisme ingevoerd. LITT. P.Lévêque en P.Vidal-Naquet, Clisthène l’Athénien (1964).
