Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

Kaukasus

betekenis & definitie

gebergte in het zuiden van de USSR tussen de Zwarte Zee en de Kaspische Zee, noordwest—zuidoost gericht, ruim 1100 km lang en tot 200 km breed. In het zuidoosten loopt het gebergte uit in het schiereiland Apsjeron met de stad Bakoe (aardolie en gas).

In het noordwesten eindigt het gebergte in het schiereiland Taman bij de Zee van Azov (aardolie). In het centrale deel van het plooiingsgebergte komt het paleozoïsch substratum aan de oppervlakte met granieten en schisten. De zuidflank bestaat uit sterk geplooide sedimenten uit het Mesozoïcum. In het noorden overheersen weinig gestoorde sedimenten van Jura tot Krijt. In het centrale deel verrijzen vulkanen van de Elbroes (5633 m) tot de Kazbek (5047 m). De Kaukasus heeft een alpien reliëf, in de hoogste delen bedekt met sneeuw en ijs.

In het algemeen liggen de passen vrij hoog, alleen de Krestovyi Pas (2388 m, de zgn. Grusische weg) en de Mamison Pas (2829 m, de zgn. Ossetische weg) liggen beneden de sneeuwgrens. De sneeuwgrens ligt aan de noordkant lager (2300— 2800 m) dan aan de zuidkant (3400—3500 m) en loopt naar het oosten op (dit wordt o.a. veroorzaakt door het verloop van de neerslag).Klimatologisch biedt de Kaukasus grote verscheidenheid. De zuidwesthelling heeft een zeer zacht klimaat (de ‘Kaukasische Riviera’ bij Soechoemi). De noordkant heeft koude winters en hete zomers. Het westelijk gedeelte van het gebergte is tengevolge van vochtige winden van de Zwarte Zee bedekt met dichte bossen.

Het centrale gedeelte van de Kaukasus is spaarzaam bevolkt (Ossetië), terwijl in het westen en oosten tal van leefgemeenschappen zijn ontstaan, ieder met een eigen aard. Over het grootste deel van de Kaukasus loopt de grens tussen Groot-Rusland (RSFSR) aan de noordzijde en de Kaukasische republieken Georgië, Armenië en Azerbeidzjan aan de zuidzijde.

< >