v. (-n), (bouwkunde) vrouwenbeeld (later ook mannelijke figuur) als schoorzuil of pilaster: een gevel, een schoorsteenmantel met kariatiden.
(e) De naam kariatide is misschien ontleend aan de meisjes uit Karyai bij Sparta, die ter ere van Artemis een plechtige dans uitvoerden, gekleed in korte chiton met eigenaardige haardracht. Dergelijke danseressen zijn reeds in de 6e eeuw v.C. als model voor architectonische steunpunten gebruikt en vandaar is de naam uitgebreid tot alle dragende vrouwenen mannenfiguren (→atlant) in de bouwkunst. Het bekendst zijn de zes kariatiden van het schathuis van de Sifniërs te Delfi (6e eeuw v.C.) en die van het →Erechtheion te Athene (5e eeuw v.C.). De laatste hebben het karakter van beweeglijke, elegante jonge vrouwen, gekleed in een kunstig geplooid, sierlijk opgehouden bont gewaad; de eerste zijn statig en sterk als zuilen en de gewaden, in overwegend rechte plooien, wekken de indruk van →cannelures. In Athene steunt het kapiteel dadelijk op het hoofd, terwijl in Delfi tussen het haar en het zuilhoofd een met reliëfs versierd tussenstuk staat. LITT. W.Fuchs, Die Skulptur der Griechen (1969).
