[➝J.P.Joule en Lord Kelvin], o., de temperatuurverandering die een gas ondergaat bij een smoorproces.
(e) Onder een smoorproces verstaat men een proces waarbij een stromend gas (of vloeistof) zonder dat arbeid op de omgeving wordt uitgeoefend, een drukverandering ondergaat door middel van een stroomweerstand (een lange nauwe buis, een nauwelijks doorlaatbare prop e.d.). Een smoorproces is irreversibel. De ➝enthalpie H van het stromend medium verandert niet door een smoorproces. Bij een ideaal gas treedt bij een smoorproces geen temperatuurverandering op. Een expanderend gas koelt in het algemeen af. Door de wrijving in de stroomweerstand wordt het gas weer opgewarmd.
Beide temperatuureffecten heffen elkaar voor een ideaal gas precies op. In het algemeen (niet-ideaal gas) zal dit niet het geval zijn, er kan zowel een daling als een stijging van de temperatuur optreden. De temperatuurverandering dT die wordt veroorzaakt door een drukverandering dP onder omstandigheden van het smoorproces voor een willekeurig medium is:
μ = (( dT )/( dP 〖_H〗))= 1/C_p {T(( ခV )/( ခT〖_P〗))-V}.
Voor een ideaal gas geldt μ = 0. De temperatuur van een ideaal gas verandert daarom niet bij een smoorproces. In het algemeen echter is μ een gecompliceerde functie van de druk P en het volume V, en kan zowel positief als negatief zijn. De scheidingslijn in het P-V diagram tussen de gebieden met positieve en negatieve μ is de inversiekromme. De situatie waarbij het smoorproces een afkoeling bewerkstelligt vindt belangrijke technische toepassingen bij koelaggregaten en bij het vloeibaar maken van gassen.
