v., het gebruik van water voor geneeskundige doeleinden, in verschillende vorm (stoom, ijs of water), van verschillende temperatuur en onder verschillende druk.
(e) Bij de hydrotherapie wordt in de meeste inrichtingen voor fysiotherapie en revalidatie gewoon water gebruikt, maar ook worden combinaties van kruidenmengsels, ook wel gassen (koolzuur, zuurstof) of zouten (balneotherapie) toegevoegd, in de veronderstelling dat het therapeutisch effect zal worden verhoogd.
De mogelijkheden van de hydrotherapie kan men als volgt indelen:
1. thermisch: men kan haar toepassen in vaste vorm (ijs) hetgeen bij smelten afkoeling geeft (→koudetherapie), in vloeibare vorm zowel koud, lauw, warm als heet, en als damp (→warmtetherapie).
2. mechanisch: volgens de wet van Archimedes heeft ieder lichaam onder water veel minder gewicht dan daarboven. Van deze eigenschap wordt vooral gebruik gemaakt bij onderwateroefeningen. Door de relatieve gewichtloosheid kan een bijna totaal verlamd been in water wel worden bewogen (en dus geoefend), terwijl dat buiten het water niet mogelijk is. Ook van de druk die het water op het lichaam uitoefent, wordt therapeutisch gebruik gemaakt, b.v. in het loopbad, waarbij de waterdruk de circulatie in onderbenen en voeten ondersteunt. Van de tegenwerkende kracht bij bewegingen wordt ook gebruik gemaakt bij de onderwateroefeningen.
3. dynamisch: men kan water toepassen in kolkende beweging, b.v. in de zgn. Whirlpool, of onder druk zoals bij onderwatermassage.
4. chemisch: door toevoeging van chemische middelen.
Hydrotherapie kan lokaal of totaal worden toegepast. Lokale toepassing: compressen, pakkingen, lokale baden b.v. voor voet of arm, begietingen. Totale behandeling: vooral in volbaden, oefenbaden (b.v. vlinderbad), hubbard-tank, loopbad, maar ook met douches in hun verschillende vorm (→bad), afwassingen en afwrijvingen. Warme zitbaden vinden toepassing bij pijnlijke aandoeningen van heupen en knieën; het vlinderbad wordt veel toegepast voor onderwateroefeningen bij verlammingen of na operatie aan de benen (heupen), waarna de patiënt veelal in een loopbad wordt geoefend om het staan en gaan weer te leren, terwijl de opwaartse druk van het water ervoor zorgt dat de gewrichten niet zwaar worden belast. In de laatste tijd worden vooral de grote baden meer gebruikt.
LITT. F.H.Krusen, Physical medicine (1947); Handbook of physical medicine and rehabilitation (1950).
