heilige, kerkleraar, * ca.315 Poitiers, ♱367 Poitiers; uit aanzienlijke heidense familie. Door bijbelstudie christen geworden, werd Hilarius een van de meest uitgesproken bestrijders van het →arianisme.
In 355 koos het volk hem tot bisschop van Poitiers. De ariaanse Synode van Béziers veroordeelde hem in 356 en keizer Constantius ii stuurde hem in ballingschap naar Klein-Azië. Toen hij ook daar voor de arianen hinderlijk was, werd hij in 360 teruggestuurd naar Poitiers, waar hij zijn christologische strijd voortzette. Hij droeg gedachten van de oosterse theologie over naar het Westen. Hij was de eerste dichter van Latijnse hymnen. In 1851 werd Hilarius door de Rooms-Katholieke Kerk uitgeroepen tot kerkleraar.
Hij wordt als heilige vereerd. Feestdag: 14 jan. Werken: De trinitate, De synodis, Opus historicum, commentaren op Matteüs en Psalmen. Uitgaven: J.P.Migne (Patres Lat. 9-10); Corpus Script. Eccl. Lat. (dln. 22 en 65).LITT. W.Myers, The hymns of saint Hilary (1928);P.Smulders, La doctrine trinitaire de saint Hilaire (1944); P.Galtier, Hilaire de Poitiers (1960); C. Borchardt, Hilary de Poitiers role in the arian struggle (1966); E.Lalande (red.), Hilaire et son temps (1969).