de (nog steeds meest gebruikte) →catechismus uit de begintijd van het gereformeerde protestantisme. Deze catechismus werd op last van Frederik in, keurvorst van de Palts, door een commissie van theologen en predikanten geschreven.
Hij verscheen voor het eerst in 1563 te Heidelberg; daarna in vele uitgaven en talen (totaal 32). Een Ned. vertaling kwam o.a. van de hand van Petrus →Dathenus, Ned. vluchtelingenpredikant in de Palts. De Heidelbergse catechismus is onderverdeeld in 52 zondagen, met de bedoeling dat in de loop van het jaar iedere zondag in de →avonddienst een afdeling aan de orde komt in de leerdienst en op catechisatie. Belangrijker is de indeling in drie hoofdstukken: kennis van de zonde, van de verlossing en van de dankbaarheid. De klassieke hoofdelementen van de christelijke catechese worden uitgelegd: de apostolische geloofsbelijdenis, de sacramenten, de tien geboden en het gebed des Heren. In Nederland heeft de Heidelbergse catechismus ondanks soms felle bestrijding, eeuwenlang grote invloed uitgeoefend.LiTT. G.Oorthuys, De eeuwige jeugd van Heidelberg (1939); K.Barth, Die christliche Lehre nach dem Heidelberger Katechismus (z.j.); L.Coenen, Handbuch zum Heidelb. Katechismus (1963); K. Miskotte, Toelichting op de Heidelb. Catechismus (1966).
