Byzantijns theoloog en mysticus, *1296 Konstantinopel, ♱14.11.1359Thessaloniki. Gregorios ging in 1316 naar de berg Athos als monnik, werd in 1326 te Thessaloniki tot priester gewijd en werd in 1347 aartsbisschop van Thessaloniki.
Hij is vooral bekend geworden door zijn verdediging van de →hesychasten, die op de Athos streefden naar de aanschouwing van het ongeschapen Licht. Zij werden aangevallen door de geleerde Calabrische monnik Barlaam, die een westerse theologische scholing had genoten en, in aansluiting bij de mystiek van →Dionysios (Pseudo-)Areopagita leerde dat Gods zijn voor de mens onkenbaar is. Gregorios verdedigde het hesychasme door de gedachte te ontwikkelen dat God weliswaar in zijn wezen onkenbaar is, maar zich doet kennen in zijn werkingen. Van zijn werken zijn de Triaden ter verdediging van de heilige hesychasten het bekendst geworden. In 1351 werd de leer van Gregorios en daarmee het hesychasme op een concilie door de Griekse kerk goedgekeurd en in 1368 werd hij tot kerkleraar verklaard.LI TT. J.Meyendorff, Introduction a Pétude de Grégoire Palamas (1959); J.Meyendorff, Grégoire Palamas et la mystique orthodoxe (1959).