Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

gravimetrische exploratie

betekenis & definitie

het onderzoek naar de grootteverschillen van de versnelling die de zwaartekracht veroorzaakt. De versnelling van de zwaartekracht is afhankelijk van de afstand tot het middelpunt van de aarde, van de geografische breedte, en van de massaverdeling in de aardkorst.

Uitgaande van een perfect vloeibare, roterende aarde kan op elk punt de normale zwaartekracht worden berekend. Afwijkingen (anomalieën) worden veroorzaakt door een onregelmatige massaverdeling, waardoor op een bepaalde plaats een massatekort of een massateveel kan worden gemeten (negatieve resp. positieve anomalie). Deze afwijkingen van de homogene massaverdeling kunnen een groot gebied omvatten (regionale storing) of slechts plaatseüjk zijn (lokale storing). Uit metingen van banen van kunstmatige satellieten zijn aanvullingen op het regionale beeld en op de kennis over de vorm van de aarde verkregen. Het zwaartekrachtveld van de maan heeft men zo kunnen bepalen (→mascon). De gravimetrische exploratie naar delfstoffen houdt zich bezig met het opsporen van lokale storingen, die het gevolg zijn van onregelmatigheden in de aardkorst.

Zo kan een negatieve anomalie aanwijzing zijn voor de aanwezigheid van een zoutpijler, omdat de volumieke massa van zout kleiner is dan het omringende gesteente. Gravimetrische exploratie naar ertsen heeft nauwelijks resultaat opgeleverd. Daar de volumieke massa van een sediment door toenemende compactie groter wordt, zullen in een zwak geplooid gebied de anticlinalen een grotere versnelling van de zwaartekracht veroorzaken dan de synclinalen. Een anomalieënkaart van een dergelijk gebied levert structurele aanwijzingen, die van belang kunnen zijn voor de exploratie naar petroleum. Men zal echter altijd over aanvullende gegevens moeten beschikken voor een eenduidige geologische interpretatie van een gebied.

< >