Giovanni, Italiaans politicus, *27.10.1842 Mondovi, †l7.7.1928 Cavour (Piëmont). Giolitti, advocaat, was sinds 1882 als liberaal-democraat lid van de Kamer.
In 1889 werd hij minister van Financiën. Giolitti was van 1892—93, 1903-05, 1906-09 en 1911-14 eerste minister. Tijdens zijn laatste premierschap voerde hij het algemeen mannenkiesrecht in voor diegenen die ouder dan 30 jaar waren en hun dienstplicht hadden vervuld, en regelde de ouderdomsen invaliditeitsverzekering. De tegenstand van de conservatieven jegens zijn sociale wetgeving wist hij af te leiden door de Italiaans-Turkse Oorlog van 1911. Giolitti was tegenstander van Italiaanse deelneming aan de Eerste Wereldoorlog. Toen Italië in 1915 aan de Centralen de oorlog verklaarde, trok hij zich uit de politiek terug.
De ernstige sociale onrust na de oorlog bracht Giolitti terug aan het bewind (1920). Hij gaf de fabriekseigenaren hun fabrieken terug, sloot met Joegoslavië het Verdrag van Rapallo en trachtte de strijd tegen het dreigende communisme te beslechten door aan de knokploegen van Mussolini wapens te verstrekken. Zijn poging de politieke extremisten te elimineren, mislukte, waarop hij in juni 1921 werd genoodzaakt tot aftreden. Na Mussolini’s machtsovername steunde hij het Italiaanse fascisme als kracht tegen het communisme totdat de socialist Matteotti in 1924 vermoord werd. Hij ontwikkelde zich als geducht tegenstander van het fascisme en was een van de weinigen die in 1928 tegen de nieuwe kieswet stemde.LITT. G.Natale, Giolitti e gli Italiani (1949; voorwoord van B.Croce); G.Carrocci, Giolitti e l’età giolittiana (1961).
