o., een vnl. Engelse verschijningsvorm van het socialisme, die sinds 1907 op de voorgrond kwam.
(e) De eigenlijke stichter van het gildensocialisme was J.Penty, een christen-socialist, die terugkeer tot middeleeuwse organisatievormen voorstond. De historici S.G.Hobson en G.D.H.→Cole gaven zijn denkbeelden moderne vorm, waarbij zij ook werden geïnspireerd door het Franse →syndicalisme. Kenmerkend voor het gildensocialisme is, dat het de nadruk legt op industrieel zelfbestuur. Bij socialisatie moet niet de staat, maar moeten de gilden (Corporations), d.w.z. bedrijfstakken waarin de hoofden handarbeiders georganiseerd zijn, de produktie leiden. Naast deze gildenorganisatie als vertegenwoordiging van de producenten zou de staat echter blijven bestaan als vertegenwoordiging van de consumenten. Het gildensocialisme verwierp politiek-parlementaire methoden en stond, evenals de syndicalisten, directe actie (staking) voor.
In 1915 werd als draagster van deze ideeën de National Guilds League gesticht. Het gildensocialisme heeft in de praktijk weinig bereikt, maar heeft veel invloed uitgeoefend in de Britse Labour Party op het gebied van de bedrijfsdemocratie. LITT. G.D.H.Cole, Guild-socialism restated (1920); R.Barker, Guild socialism revisited? (in Political Quaterly 46, 1975).
