Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

geopolitiek

betekenis & definitie

v., leer van de invloed van de aardrijkskundige gesteldheid op staatkundige vraagstukken (e); ook als bn.

(e) Geopolitiek is een onderdeel van de -apolitieke geografie en werd gefundeerd door R.Kjellén. Deze definieerde de geopolitiek als de leer van de staat in zijn hoedanigheid van geografisch organisme. Reeds in de 19e eeuw werd de staat, onder invloed van de natuurwetenschappelijk georiënteerde methodologie in het algemeen en van het t>-sociaal-darwinisme in het bijzonder, beschouwd als organisme. Dit laatste impliceerde dat de staat ook kon en zelfs moest groeien, een gedachte die het Duitse -»-nationaal-socialisme, met zijn streven naar meer ‘Lebensraum’, welkom was. K.Haushofer, de voornaamste Duitse beoefenaar van de geopolitiek, compromitteerde haar door een nauw samengaan met het nationaal-socialisme. Niettemin vindt de geopolitiek ook in de VS vooraanstaande vertegenwoordigers (b.v.

E.A.Walsh), waar echter de benamingen geopolitiek en politieke geografie dikwijls synoniem worden gebruikt. LITT. R.Kjellén, Der Staat als Lebensform (4e dr. 1924); E.A.Walsh, Wahre anstatt falsche Geopolitik für Deutschland (1946); E.A.Walsh, Total power, a footnote to history (1948); A.Haushofer, Allgemeine politische Geographie und Geopolitik (1951); A.Grabowsky, Raum und Gesellschaft (1960); G.Bakker, Duitse geopolitiek, 1919-1945 (1967).

< >